Święty Jacek, prezbiter - patron dnia (17.08)

Jacek urodził się przed 1200 rokiem w Kamieniu Śląskim. Pochodził ze szlacheckiego rodu Odrowąż, był krewnym krakowskiego biskupa Iwona Odrowąża oraz Jana Prandoty Odrowąża, następcy biskupa. Jacek swoje pierwsze nauki pobierał w katedralnej szkole, być może od bł. Wincentego Kadłubka. Po ukończeniu szkoły, otrzymał święcenia kapłańskie, a w 1219 roku był kanonikiem krakowskim. 

W 1215 roku Iwo poznał św. Dominika Guzmana, założyciela zakonu dominikanów. Na jego prośbę, miał przedstawić kandydatów, którzy zaczęliby działalność zakonu na terenie Polski. Do Rzymu udał się Jacek wraz z kanonikiem Czesławem. Przez to, że zakon dominiknów nie nakazywał nowicjatu, św. Dominik szybko obłóczył Jacka i Czesława w habit i w 1219 roku zostali wysłani przez niego do Bolonii. Znajdował się tam największy klasztor Zakonu Kaznodziejskiego, w którym pobierali nauki. W 1221 roku wysłani zostali do Polski, a Jacek dzierżył bullę papieską, która polecała biskupom nowy zakon. Wędrował wraz z Czesławem, Hermanem i Henrykiem Morawianinem, po jakimś czasie dołączył do nich Paweł Węgier. Ich grupa zatrzymywała się po drodze w różnych miejscowościach, zatrzymując się u kanoników. 

Jesienią 1221 roku Jacek z towarzyszami dotarli do Krakowa, gdzie uroczyście przyjął ich biskup Iwo. Na początku mieszkali na biskupim dworze, jednak później Jacek zabrał się do budowy kościoła i klasztoru. Akt przekazania fundacji dokonał w 1227 roku biskup Iwo, a dokument zachował się do dziś. Po śmierci Iwona, przeorem w Krakowie został Gerard. Jacek tymczasem prowadził działalność na Pomorzu, a zakon dominikanów cieszył się dużym zainteresowaniem. W 1226 roku Polska stałą się osobną prowincją, a jej przełożonym został Gerard. Dwa lata później Jacka wybrano na delegata prowincja na kapitułę generalną. Świadczy to o jego dużym autorytecie. 

Jacek zajął się zakładaniem dominikańskich placówek na Pomorzu w czasie, gdy bł. Czesław był przełożonym polskiej prowincji. Konwenty dominikanów powstały w Kamieniu Pomorskim, Gdańsku, Płocku, Chełmie, Elblągu, Toruniu, Rydze, Dorpacie i Królewcu. Jacek około 1228 roku udał się na Ruś, by pełnić misję ewangelizacyjną. Z tego okresu pochodzi pięć papieskich bulli, więc ona musiała dobrze rokować. Udało mu się nawet założyć klasztor w Kijowie. W 1233 roku została zamknięta przez księcia kijowskiego. Jacek założył konwent dominikański w księstwie suzdalskim i w Przemyślu. 

Kolejną misja miała mieć miejsce na Prusach, gdzie wcześniej nawracali cystersi. Na Mazowsze na prośbę Konrada Mazowieckiego przybyli Krzyżacy, którzy prosili bł. Jordana o pomoc ze strony dominikanów. Pospieszyli oni Krzyżakom z pomocą, nieświadomi ich przewrotnych planów. Wśród nich był Jacek, który przestał angażować się w misyjną działalność na Prusach ze względu na zaborczą politykę proponowaną przez Krzyżaków.

Dominikanie mieli wielkie wpływy w Polsce, a uczniowie Jacka odnosili sukcesy. Wit został biskupem w Wilnie na Litwie, po tym jak litewski książe przyjął chrzest z rąk Innocentego IV. Na Rusi biskupami zostali inni uczniowie Jacka: Henryk dla Jaćwingów, Bernard dla Halicza i Gerard dla reszty Rusi. Na biskupa łotewskiego mianowano Meinarda. Wszyscy wymienieni uczniowie cieszyli się sławą błogosławionych. Dzieło dominikanów na Rusi zostało jednakże zniszczone przez najazdy tatarów, a na Litwie zrażono się do chrześcijaństwa przez zakon Krzyżacki. Na zakonie zawiódł się również Jacek, który zawiedziony był tym, jak wypaczono ideę misyjną.

Źródła podają, że Jacek zmarł w święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 15 sierpnia 1257 roku w Krakowie. Był przykładem świętości, bowiem jego grób od samego początku czczono, a z zapisków krakowskiego konwentu można odczytać: "W klasztorze krakowskim leży brat Jacek, mocen wskrzeszać zmarłych". Szybko rozpoczęto starania o proces beatyfikacyjny, jednak przez napiętą sytuację polityczną i trwające najazdy, starania wznowiono dopiero w XV wieku. 17 kwietnia 1594 roku papież Klemens VIII kanonizował Jacka. Był siódmym dominikaninem nazwanym świętym, a piątym z kolei Polakiem. Jego relikwie spoczywają w kościele Świętej Trójcy w Krakowie. Św. Jacek czczony jest nie tylko w Polsce i Europie, ale też w Azji i w obu Amerykach. 

W ikonografii Święty przedstawiany jest w habicie dominikańskim, z monstrancją w jednej ręce i figurą Matki Bożej w drugiej.

Inni patroni dnia 17.08:

  •  Święci Alipiusz i Posydiusz, biskupi
  •  Święta Klara z Montefalco, dziewica
  •  Święta Joanna Delanoue, zakonnica
  •  Błogosławiony Augustyn Anioł Mazzinghi, prezbiter