Sienkiewicz patronem 1050-lecia

Decyzją Sejmu rok 2016 będziemy obchodzić w Polsce pod patronatem: Henryka Sienkiewicza, Feliksa Nowowiejskiego i Cichociemnych spadochroniarzy. Tych patronów wybrano na rok, w którym obchodzić będziemy 1050 rocznicę pamiętnego chrztu, który przyjął dla Polski Mieszko I i włączył nas do rodziny państw chrześcijańskich i europejskich. Będzie to zatem ważny rok, w którym poszukiwać powinniśmy naszej tożsamości, także jako Kujawy i Pałuki, szeroko nazwane Ziemia Bydgoską.

Nie bez powodu w tytule nawiązałem do Henryka Sienkiewicza, któremu w 1927 roku społeczność bydgoska oddała pierwszy w Polsce pomnik, który stał się wówczas symbolem obrony polskiej tożsamości przed żywiołami germańskimi. Nie bez powodu w uroczystości tej obok prezydenta Ignacego Mościckiego, wzięły udział delegacje z Francji, Belgii, Czechosłowacji i Włoch. Warto o tym pamiętać, gdy obchodzić będziemy również w tym roku 670 lecie nadania praw miejskich Bydgoszczy.

Nasz region, Kujawy Zachodnie, tworzą rdzenne ziemie Polski, na których potęgę swą opierało państwo Mieszka I i jego syna Bolesława Chrobrego. Nie tak daleko nam do Gniezna, gdzie Święty Cesarz Rzymski Otton III przybył oddać hołd św. Wojciechowi, którego dzieje przecież też związały z naszym regionem (gościł on według legend przez pewien czas w Wyszogrodzie, dzisiejszym Fordonie). Cesarz Otton III przybył z wizją odbudowy Cesarstwa Rzymskiego, którego ważnym ogniwem miała być Polska.

Dalszy okres historii to kolejni władcy, którzy związani byli z Kujawami. Władysław Łokietek i jego syn Kazimierz III Wielki, który w naszym regionie czczony jest jak symbol. Po śmierci tego ostatniego, na polski tron wszedł Władysław Jagiełło, którego żoną została związana z węgierską dynastią Andegawenów św. Jadwiga. Do Polski sprowadził ją Sędziwój Pałuka, założyciel Szubina – ziemie jego rodu obejmowały tereny położone na zachód od Bydgoszczy przez Żnin po Wągrowiec w Wielkopolsce. Ten związek rozpoczął okres dynastii Jagiellonów, dalszego rozwoju Polski, a także wojny z Zakonem Krzyżackim, której areną był nasz region. Szczególne znaczenie polityczne miał wówczas Inowrocław.

Wojna z Zakonem Krzyżackim jest nam znana głównie dzięki twórczości Henryka Sienkiewicza, który żył w okresie XIX i XX wieku. Nadał on szczególnego symbolu Bitwie pod Grunwaldem. Możemy ubolewać tylko, że w kultowych ,,Krzyżakach” autorowi nie udało się rozreklamować Bitwy pod Koronowem, tego zadania powinniśmy podjąć się w roku jubileuszowym 1050-lecia Chrztu Polski. Dzieła Sienkiewicza przybliżyły Polakom niemającym swojego państwa tożsamość narodową, podtrzymywały na duchu i sprawiły, iż wielką ofiarą polskiej krwi w I wojnie światowej, Polska powróciła na mapę Europy. Mistrzowi Sienkiewiczowi nie przyszło jednak dożyć tej chwili, gdyż zmarł na emigracji 15 listopada 1916 roku.

Jedni kochają go za potężną walkę natchnieniem, słowem z Krzyżakami – tych tu pono najwięcej na ziemi wielkopolskiej, zawsze pomnej obowiązku trzymaniu straży wschodniej – mówił podczas odsłaniania pomnika Henryka Sienkiewicza w Bydgoszczy Józef Weyssenhoff. Te słowa nawiązują do żywej w naszym regionie wówczas natury, która towarzyszyła również Powstańcom Wielkopolskim, którzy podjęli czyn zbrojny, aby rdzenne ziemie znalazły się w granicach reaktywowanej Polski.

Najbliższy rok będzie zatem okazją do przywrócenia naszej lojalnej kujawskiej, pałuckiej tożsamości o wielowiekowej tradycji. Nie ma bowiem czegoś takiego jak kujawsko-pomorska tożsamość, gdyż w szczególności tereny położone w północno-wschodniej części województwa opierają swoją tożsamość o kulturę krzyżacką, która jest w sprzeczności z tym co okazano w 1927 roku w Parku Kochanowskiego, gdy poprzednie pokolenia oddały hołd mistrzowi Sienkiewiczowi.

W roku 2016 szczególną uwagę poświęćmy również językowi łacińskiemu, który przyczynił się kilkaset do rozwoju cywilizacyjnego Polski. Ten wywodzący się ze starożytnego Rzymu język służył spisywaniu dziejów początków naszej państwowości.

Sejm czci pamięć przełomowego w historii Polski wydarzenia, jakim było przyjęcie chrztu przez księcia Mieszka I. Izba wyraża też nadzieję, że obchody rocznicy będą okazją do pojednania i odbudowy polskiej wspólnoty narodowej – czytamy w uchwale Sejmu RP.

Feliks Nowowiejski, kompozytor i organista-wirtuoz w okresie, gdy Polska znajdowała się pod zaborami, podobnie jak Sienkiewicz tworzył ku pokrzepieniu polskich serc.

Łukasz Religa portalkujawski.pl