Symbolika i znaczenie obrzędu absolucji nad trumną. Wyjaśnienie obrzędów w klasycznym rycie rzymskim
fot. Ars celebrandi
Kończy się czas „oktawy Wszystkich Świętych", w którym szczególnie pamiętamy o zmarłych i uzyskujemy za nich odpusty. W tym też czasie warto poznać bliżej źródła żałobnej liturgii
Inne z kategorii
Wzbudź swą potęgę Panie i przybądź [WIDEO, KOMENTARZ]
Trzeba by On królował! (por. 1 Kor. 15,25) [KOMENTARZ, WIDEO]
Umiejscowienie Trumny
Po zakończeniu Mszy Requiem trumna z ciałem zmarłego pozostaje umieszczona przed ołtarzem lub w pobliżu katafalku, na środku prezbiterium lub nawy, gdzie kapłan i ministranci ustawiają się do obrzędu. Wokół katafalku stoją świece świece, symbolizujące wiarę i modlitwy, które otaczają duszę zmarłego światłem i nadzieją na zmartwychwstanie.
Ceremonię otwiera śpiew "Libera me, Domine," który kapłan lub chór intonuje z głębokim żalem i pokorą. Tekst tego hymnu ("Wybaw mnie, Panie, od śmierci wiecznej...") jest modlitwą o ochronę duszy zmarłego przed potępieniem wiecznym. Hymn ten nawiązuje do Sądu Ostatecznego, prosząc o łaskę i miłosierdzie dla zmarłego w godzinie śmierci oraz o wybawienie od wiecznej kary.
Po śpiewie kapłan kropi trumnę wodą święconą, symbolizującą oczyszczenie duszy zmarłego oraz jego przyjęcie przez Kościół do wspólnoty wiecznego życia. Woda święcona przypomina także chrzest, przez który zmarły stał się członkiem Kościoła, a teraz modlitwa Kościoła towarzyszy mu w drodze do życia wiecznego.
Okadzenie trumny
Następnie kapłan okadza trumnę kadzidłem. Dym kadzidła unoszący się ku niebu symbolizuje modlitwy Kościoła wstawiające się za duszę zmarłego przed Bogiem. Okadzenie jest także wyrazem czci dla ciała, które było świątynią Ducha Świętego za życia. Kadzidło nawiązuje do ofiary, którą Kościół składa za zmarłego, błagając o przyjęcie go do wieczności.
Modlitwy Absolucji
Kapłan odmawia serię modlitw, zwanych modlitwami absolucji. W klasycznym rycie rzymskim modlitwy te są pełne wzniośle brzmiących wezwań o przebaczenie grzechów oraz uwolnienie duszy zmarłego od kar czyśćcowych. Słowa te są w duchu głębokiej pokory i ufności, prosząc Boga o łaskę dla zmarłego. Często stosowane modlitwy to:
"Absolve, Domine, animam famuli tui" – modlitwa o darowanie kar doczesnych i przyjęcie duszy do wieczności.
"Non intres in iudicium" – modlitwa, w której Kościół prosi Boga, by nie sądził zmarłego według Jego sprawiedliwości, lecz z miłosierdziem.
"Requiem aeternam dona ei, Domine" – modlitwa o wieczny odpoczynek i pokój dla zmarłego.
Obrzęd kończy śpiew "In paradisum," który wyraża nadzieję, że aniołowie poprowadzą duszę zmarłego do raju. Tekst tej antyfony brzmi: "In paradisum deducant te angeli" ("Niech aniołowie zawiodą cię do raju") i jest wyrazem wiary w życie wieczne oraz obietnicy nieba. Jest to piękne, podnoszące na duchu pożegnanie, które niesie ukojenie zarówno dla duszy zmarłego, jak i dla tych, którzy pozostają w żałobie.
Obrzęd absolutio nad trumną jest głęboko symboliczny i przypomina wiernym o rzeczywistości śmierci, sądu, nieba, piekła i czyśćca. Modlitwy za zmarłego odzwierciedlają wiarę Kościoła w skuteczność modlitwy wstawienniczej, zwłaszcza za dusze cierpiące w czyśćcu. Absolucja nad trumną jest jednocześnie wyrazem troski Kościoła o swoich wiernych, którzy przeszli już przez bramę śmierci, i którzy oczekują pełnego zjednoczenia z Bogiem w wieczności.
Obrzęd ten kończy liturgię pogrzebową w kościele i przygotowuje zgromadzonych na ostateczne pożegnanie oraz na procesję na cmentarz, gdzie ciało zmarłego zostanie złożone do grobu.