Święta Barbara, dziewica i męczennica - patron dnia (04.12)

Żywot i śmierć św. Barbary z Nikomedii nie są dokładnie znane. Przypuszcza się, że miało to miejsce około 305 roku, w czasie prześladowań za cesarza Maksymiana Galeriusza. Informacje na temat świętej owiane są legendą. Mówi ona, ze Barbara była córką bogatego poganina, Dioskura. Ten wysłał ją na naukę do Nikomedii, gdzie po raz pierwszy zetknęła się z chrześcijaństwem. Miała nawet prowadzić korespondencję z wielkim Orygenesem, który zachęcił ją do chrztu i ślubu czystości. Sprowadziło to nią gniew ojca, który zamknął ją w wieży i nakazał wyrzec się jej wiary. Gdy to nie poskutkowało, nakazano ją biczować. Jej rany miał później wyleczyć anioł. Kolejne tortury były o wiele bardziej okrutne – bito ją maczugami, przypalano, obcięto jej piersi. W takim stanie przeszła później ulicami miasta. W końcu postanowiono wydać na nią karę śmierci, a katem Barbary miał być jej własny ojciec. Zmarła około 305 roku w Nikomedii. Chwilę po jej egzekucji, Dioskura miał śmiertelnie razić piorun.

Cześć św. Barbary rozsławiona była przez nietypowe okoliczności jej śmierci zarówno na Wschodzie, jak i na Zachodzie. Jej żywoty napisano w językach: greckim, syryjskim, koptyjskim, ormiańskim, chaldejskim, a w wiekach średnich we wszystkich językach europejskich. W VI wieku jej relikwie sprowadzono do Konsatantynopola, skąd później zabrano je do Torcello, gdzie do dziś spoczywają w kościele św. Jana Ewangelisty. Kult św. Barbary dotarł także szybko do Polski, bowiem wspominana jest ona dnia 4 grudnia w modlitewniku Gertrudy, córki Mieszka II. Pierwszy kościół ku jej czci powstał w 1262 roku. Szczególną czci darzy się ja także Czechach, Saksonii, Lotaryngii, południowym Tyrolu i w Zagłębiu Ruhry. W Nadrenii uważana jest za towarzyszkę św. Mikołaja - w wielu miejscach to właśnie ona obdarowuje dzieci prezentami. Św. Barbara uznawana jest za patronkę dobrej śmierci. W Polsce istniało poświęcone jej bractwo, do którego należał św. Stanisław Kostka. Jest jedną z Czternastu Świętych Wspomożycieli.





W ikonografii św. Barbara przedstawiana jest w długiej, pofałdowanej tunice i w płaszczu, z koroną na głowie, niekiedy w czepku. W ręku trzyma kielich i Hostię. Według legendy tuż przed śmiercią anioł przyniósł jej Komunię św. Czasami ukazywana jest z wieżą, w której była więziona (wieża ma zwykle 3 okienka, które miały przypominać Barbarze prawdę o Trójcy Świętej), oraz z mieczem, od którego zginęła. Atrybuty: anioł z gałązką palmową, dwa miecze u jej stóp, gałązka palmowa, kielich, księga, lew u stóp, miecz, monstrancja, pawie lub strusie pióro, wieża.

 

Inni patroni dnia 04.12: