Otwarto Muzeum Polaków Ratujących Żydów

Wczoraj we wsi Markowa na Podkarpaciu otwarto Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów. Podczas oficjalnej uroczystości przemawiał między innymi prezydent Andrzej Duda.

Obiekt miał początkowo służyć upamiętnieniu jedynie imienników muzeum – rodzinę Ulmów – którzy w czasie II wojny światowej ukrywali Żydów przed Niemcami. Niestety, 24 marca 1944 r. niemieccy żandarmi zabili zarówno ukrywanych, jak i ukrywających, w tym znajdującą się w ostatnim miesiącu ciąży Panią Ulm oraz szóstkę jej dzieci. Zdecydowano jednak poszerzyć formułę Muzeum tak, aby w jego skromnych progach pomieścić więcej podobnych historii.

Prezydent Andrzej Duda w swoim przemówieniu przypomniał tragiczną historię rodziny Ulmów, a także wyraził wdzięczność w stosunku do twórców muzeum: „To niezwykle przejmujące muzeum. Jestem ogromnie wdzięczny i dziękuję w imieniu Rzeczypospolitej, w imieniu wszystkich moich rodaków, wszystkim, którzy przyczynili się do jego powstania. Dziękuję tym, którzy przyczynili się do tego, że Ulmowie, ich rodzina i wszyscy ci, którzy pomagali przetrwać swoim wspóbratymcom pochodzenia żydowskiego w czasie masakry ich narodu, których naziści przeznaczyli do wyniszczenia. Dziękuje, że to muzeum jest pomnikiem ich wszystkich. Dziękuję, bo Polska i dziejowa sprawiedliwość bardzo takiego pomnika potrzebowała.”

Prezydent powiedział także: „Kiedy dzisiaj wspominamy tamten dramatyczny czas, te tysiąc lat wspólnej historii, niech drogą przez te lata będzie to, co można w wolnej Polsce zobaczyć – Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie, niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny Auschwitz, Muzeum w Markowej, niezwykle ważne na trasie wspólnej historii. Historii, w której przyjaciel za przyjaciela, brat za brata, człowiek za człowieka był gotów oddać życie. Niech świadectwem tego, że jest to prawdą, będzie to, co już dziś usłyszeliśmy. Że nawet ten niemiecki przykład grozy, jakim było zamordowanie rodziny Ulmów i ukrywanych przez nich Goldmanów, nie skłonił innych mieszkańców Markowej, mających przecież też swoje rodziny, też chcących przetrwać, do wydania Żydów, których ukrywali. Mimo tej tragedii 21 Żydów było do końca wojny ukrywanych w tej wsi”.

Inicjatorem i realizatorem przedsięwzięcia był Sejmik Województwa Podkarpackiego. Muzeum kosztowało ponad 8,5 mln złotych, z czego milion złotych przekazało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Marcin Gnosiewicz (na zdjęciu: fragment strony internetowej muzeum: )

Artykuł na podstawie materiałów MKiDN
oraz oficjalnej strony Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej