Wychowanie bez rodziny: cena „edukacji zdrowotnej”

Edukacja zdrowotna w proponowanej przez MEN formie nie służy dobru dzieci. Zmienia ramę myślenia o seksualności z rodzinnej na utylitarną i hedonistyczną. Zamiast uczyć, jak dojrzewać do małżeństwa i rodziny, uczy, jak obchodzić się z aktywnością seksualną przy pomocy technicznych reguł „świadomej zgody” i katalogu praktyk. Taką diagnozę przedstawia broszura Zbigniewa Barcińskiego „Zmiana modelu edukacji seksualnej w szkole. Edukacja zdrowotna. Informator dla rodziców i nauczycieli” (Lublin 2025), na którą się tu powołujemy.

Prawa rodziców to nie ozdoba konstytucji

Broszura przypomina, że prawo do wychowania dzieci zgodnie z przekonaniami gwarantują Konstytucja RP (art. 48 i 53) oraz akty międzynarodowe. Likwidacja dobrowolnego WDŻ i wprowadzenie EZ jako przedmiotu pierwotnie obowiązkowego autor nazywa „zamachem na prawa rodziców”. Obecna możliwość wypisania dziecka do 25 września 2025 jest ustępstwem po protestach, a nie zmianą kierunku polityki.

„Przeramowanie” seksualności: od rodziny do „zdrowia”

Sedno zmiany to wyrwanie tematu seksualności z kontekstu rodziny. WDŻ osadzał go w logice małżeństwa i rodzicielstwa. EZ przenosi akcent na „zdrowie”, co w praktyce staje się „pustą deklaracją” i „zasłoną dymną”. Jeśli zdrowie ma być tylko hasłem, a treści rodzinne znikają lub są marginalizowane, uczniowie dostają sygnał: rodzina nie jest kluczowa dla decyzji seksualnych.

Zmiana wzorców: od małżeństwa do „świadomej zgody”

W WDŻ normą była miłość małżeńska mężczyzny i kobiety, wierność i odpowiedzialność. W EZ pojawia się język „partnerów”, a małżeństwo zrównuje się z „związkami nieformalnymi”. Co ważniejsze, aktywność seksualna zostaje podciągnięta pod jedno kryterium: „świadomą zgodę” stron. To przesuwa ciężar z etosu wierności na techniczne minimum formalne i otwiera furtkę do normalizacji niemal każdego zachowania „za zgodą”.

„Uczeń omawia kryteria świadomej zgody (…)” — czytamy w wymaganiach. Nie ma tam wymogu miłości czy małżeństwa. Jest zgoda. I „bezpieczny, przyjemny seks”. Tradycjonalista powie: zamiast uczyć jak zakładać rodzinę, szkoła uczy, jak zakładać prezerwatywę. Autor broszury używa tego porównania wprost.

Płodność, popęd, płeć

EZ opisuje antykoncepcję, aborcję i „poronienie”, natomiast ginie pozytywna wizja płodności, macierzyństwa i ojcostwa. Popęd seksualny omawia się opisowo, bez zachęty do jego kształtowania i panowania nad sobą. W obszarze płci pojawia się słownik „tożsamości płciowej” i „transpłciowości”, przy czym brak rozróżnienia między tożsamością prawidłową a zaburzoną; w praktyce uczniom sygnalizuje się, że akceptacja własnej płci biologicznej i jej odrzucenie są „równie wartościowe”. To nie jest neutralne — to program wychowawczy.

Standardy WHO i import zachodniej „edukacji”

Autor pokazuje ciągłość między polską EZ a europejskimi „Standardami edukacji seksualnej”, gdzie dzieci 12–15 lat należy „nauczyć negocjowania i komunikowania się w celu uprawiania bezpiecznego i przyjemnego seksu”. To definicja wychowania zogniskowanego na przyjemności, nie na dobru osoby i dobru rodziny. Broszura nazywa więc naszą EZ wersją „soft” tego samego projektu. Skutki z Zachodu — wzrost problemów zdrowotnych i rodzinnych — opisuje jako ostrzeżenie, nie fantazję.

Antyrodzinny efekt netto

Zestawienie wzorców WDŻ i EZ mówi samo za siebie: małżeństwo vs. „związki”, rodzina naturalna vs. „rodziny z wyboru”, przysięga vs. „zgoda”, akceptacja płodności vs. jej odrzucenie, panowanie nad popędem vs. uleganie, akceptacja płci biologicznej vs. jej podważenie. To spójny system antyrodzinny, który wychowuje do „szukania przyjemności” jako zasady nadrzędnej. A to kształtuje postawy, które rozbijają relacje i podkopują odporność dzieci na presję rówieśniczą i pornografię.

Dlaczego to nie służy dobru dziecka

Dobro dziecka to ład prawny i wychowawczy zgodny z naturą i prawami rodziców. EZ narusza oba filary: ogranicza sensownie pojmowane prawo rodzica do decydowania o formie edukacji seksualnej oraz formuje u dziecka mapę świata bez pierwszeństwa małżeństwa i rodziny. To sprzeczne z art. 18 Konstytucji („małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo pod ochroną RP”) i z ustawowymi wymogami, by w edukacji mówić o wartości rodziny i życiu prenatalnym. Nie da się osiągnąć dobra dziecka przez neutralizację małżeństwa i banalizację płodności.

Szkoła ma uczyć mądrego życia, nie sprytnego „seksu proceduralnego”

Jeśli szkoła ma budować cnotę i dojrzałość, musi wrócić do ramy rodzinnej: uczyć miłości, odpowiedzialności, panowania nad sobą, szacunku dla macierzyństwa i ojcostwa. EZ w obecnym kształcie robi coś odwrotnego. Dlatego — w logice dobra dziecka — nie powinna być wdrażana, a rodzice powinni korzystać z prawa do rezygnacji z zajęć w roku 2025/26. Nie po to jest szkoła, by relatywizować rodzinę, lecz by ją umacniać.

Źródło: Z. Barciński, „Zmiana modelu edukacji seksualnej w szkole. Edukacja zdrowotna. Informator dla rodziców i nauczycieli”, Lublin 2025.