Bł. Bogumił-Piotr, biskup - patron dnia (10 czerwiec)

Bogumił-Piotr pochodził ze znakomitego rodu Leszczyców, urodził się w Koźminie (Wielkopolska)
ok. 1135 r. Niewiele wiemy o jego rodzicach. Jego najbliższym wzmiankowanym krewnym, może nawet jego bratem, był Boguchwał cysters w Łeknie. Nie znamy też  okoliczności w jakich Bogumił wstąpił do zakonu  cystersów. Nie wiemy również, czy jego drugie imię Piotr jest imieniem chrzestnym, czy zakonnym. Kiedy w roku 1185 powstał klasztor cystersów w Koprzywnicy, to jego opatem wybrany został właśnie Bogumił-Piotr. Następną wzmianką jest to, że rok później ogumił został powołany na urząd biskupa w Poznaniu . Do dziś w skarbcu katedry poznańskiej przechowywana jest stuła biskupia Bogumiła, a już  w następnym roku, 1187, zaraz po śmierci arcybiskupa gnieźnieńskiego Zdzisława, Bogumił został powołany do Gniezna na jego następcę. Tak szybka kariera Bogumiła wskazuje, że musiał on wyróżniać się niezwykłymi zaletami ducha. Bł. Wincenty Kadłubek, który znał go zapewne osobiście, napisał o nim w Kronice: "Mąż pełen cnót i wiedzy (...), wyróżniający się dobrymi obyczajami, pełen szlachetności umysłu". Bogumił był rzeczywiście chlubą zakonu cysterskiego dzięki swojej mądrości, uczynności, dzielności, świętości i hojnej fundacji na cele misyjne.

 

Zaraz na początku swoich rządów, Bogumił okazał swoje przywiązanie do zakonu cystersów, kiedy dochody z kilkunastu wsinależących do metropolii przeznaczył na zorganizowanie nowego opactwa cystersów w Sulejowie, które ufundowane zostało przez księcia Kazimierza Sprawiedliwego,  natomiast opactwu cysterskiemu w Łeknie ofiarował dochody z trzech innych wsi. O jego publicznej działalności wiemy tyle, że w roku 1191 uczestniczył on w konsekracji kolegiaty sandomierskiej. Był też wezwany na rozjemcę w sporze między norbertanami a benedyktynami o opactwo św. Wincentego we Wrocławiu w roku 1193, w wydanym przez Bogumiła wyroku, przydzielono je norbertanom. Również jemu zlecono następnie bardzo delikatną i trudną misję pojednania zwaśnionych książąt: Mieszka Starego z Kazimierzem Sprawiedliwym. W majątku rodzinnym Bogumiła w Dobrowie, ufundował on i hojnie uposażył kościół parafialny Świętej Trójcy.

Po dwunastu latach rządzenia metropolia gnieźnieńską, w 1198 r.  pragnący ciszy i spokoju, złożył   Bogumił rezygnację na ręce legata papieskiego, kardynała Piotra, i przeniósł się do Dobrowa, gdzie na jednej z wysp na rzece Warcie założył sobie pustelnię. Tam, jak napisał prymas Maciej Łubieński promotor jego procesu beatyfikacyjnego, , "trawiąc czas na modlitwie i trapiąc ciało swoje postami, niespaniem i różnymi umartwieniami, spędził ostatnie lata swego życia".

Bogumił jako pustelnik w każdą niedzielę dla okolicznych mieszkańców odprawiał Msze św. i wygłaszał kazania.
Na pustelni zdołał przeżyć ok. 5 lat, a swoje dobra rodzinne przeznaczył Bogumił na finansowanie misji wśród pogańskich Prusów. Nieznana jest data śmierci Bogumiła. Według Kalendarza Krakowskiego zmarł 19 sierpnia, natomiast według nekrologu klasztoru norbertanów we Wrocławiu i w Szczecinie śmierć nastąpiła   20 sierpnia 1204 r. Cześć oddawana Bogumiłowi od samego początku była żywa. Obejmowała ona zwłaszcza rejony  Wielkopolski. Lud Boży uciekał się do jego wstawiennictwa przede wszystkim,
by uprosić zdrowie dla żywego inwentarza oraz o szczęśliwe połowy ryb. U jego grobu w kościele - pustelni składano liczne wota dziękczynne za wyjednane łaski. Prymas Polski Jakub Uchański (1562-1581) w czasie badania relikwii Bogumiła wyjął z jego sarkofagu mitrę i pierścień biskupi z szafirem oraz złotą blachę z napisem pośmiertnym.

 

Proces kanoniczny Bogumiła-Piotra rozpoczął prymas Maciej Łubieński dopiero w roku 1625. Akta jego procesu zostały przesłane do Rzymu w roku 1651. Z tej włąśnie okazji opracowano żywot Bogumiła. Niestety, księga cudów, którą wypożyczył Głębocki herbu Doliwa, hrabia w Kujawach i na Podlasiu.  spłonęła w jego dworze w Głębokim pod Kruszwicą.

 

Następny proces kościelny rozpoczął biskup kujawski, Stanisław Kazimierz Zdzitowiecki w roku 1908, który zatwierdzony został dopiero przez papieża Piusa XI dnia 27 maja 1925 roku, który  zatwierdził starodawny kult biskupa Bogumiła. Paweł VI ogłosił bł. Bogumiła wraz z bł. Jolentą patronem archidiecezji gnieźnieńskiej. Ponadto bł. Bogumił jest patronem archidiecezji gdańskiej, poznańskiej, wrocławskiej i diecezji włocławskiej. Jest wzywany jako orędownik odbywających rekolekcje i skupienia.

W ikonografii bł. Bogumił przedstawiany jest w pontyfikalnym stroju biskupim z krzyżem w ręku. Czasami ukazywany, gdy przechodzi suchą nogą przez rzekę. Jego atrybutem jest ryba.